Onycholiza i uszkodzona macierz paznokcia - jak uniknąć tych urazów?

Urazy paznokci to jedno z najczęstszych przeciwwskazań do wykonania manicure lub pedicure kosmetycznego. W poniższym artykule przyglądamy się więc z bliska uszkodzonej macierzy paznokcia oraz wyjaśniamy, czym jest onycholiza. Co można zrobić, by ograniczyć prawdopodobieństwo ich wystąpienia? Odpowiedzi czekają w poniższym artykule - sprawdź i dbaj nie tylko o piękno, lecz przede wszystkim o zdrowie paznokci!

Jak zbudowane są paznokcie?

Aby zrozumieć, na czym dokładnie polega onycholiza oraz uszkodzenie macierzy, musimy przyjrzeć się z bliska budowie paznokci. W końcu to one stanowią ochronną tarczę dla koniuszków palców i zabezpieczają je przed urazami. 

Paznokcie to wytwory naskórka, które zbudowane są z wielu elementów. 

  • Ich widoczna część to tzw. płytka.
  • Płytka spoczywa na łożysku.
  • Korzeniem paznokci jest macierz umiejscowiona pod wałem okołopaznokciowym.
  • Obłączek to półksiężyc znajdujący się pod płytką przy skórkach.
  • Wolnym brzegiem jest ta część paznokcia, która wyrasta za łożysko i opuszek.
  • Obrąbek naskórkowy (popularne skórki) i wały okołopaznokciowe to skóra, która zabezpiecza paznokcie po bokach,

Urazy paznokci są stosunkowo częstym zjawiskiem. Czasami wystarczy chwila nieuwagi, niewłaściwie wykonane zabiegi kosmetyczne lub (w przypadku stóp) zbyt ciasne buty, by zmagać się z uszkodzoną macierzą czy onycholizą paznokci. Przyczyny ich dokładnego powstawania omawiamy poniżej!

Uszkodzona macierz paznokcia - przyczyny i objawy

Macierz (korzeń) znajduje się pod wałem okołopaznokciowym. To właśnie w niej powstają nowe komórki tworzące płytkę i umożliwiające dalszy wzrost paznokcia. Łatwo można domyślić się więc, że uszkodzenie macierzy paznokcia zaklasyfikujemy do poważnych urazów.

Kiedy dochodzi do uszkodzenia macierzy paznokcia? Najczęściej odpowiada za ten stan uraz mechaniczny (przykładowo zmiażdżenie czy też przygniecenie palca). Nieprawidłowe techniki opracowywania skórek również mogą doprowadzić do uszkodzenia macierzy. To bardzo ważna informacja dla początkujących stylistek. Pracując kopytkiem na płasko delikatnie odpychamy skórki (pamiętaj, by absolutnie nie trzymać kopytka pionowo!) - nigdy nie pracujemy na siłę ani nie wpychamy przyrządów głęboko pod skórę.

Zły kąt nachylenia narzędzi, za mocne dopychanie kopytka, patyczka czy frezu pod skórki może doprowadzić bowiem do naruszenia macierzy. W konsekwencji takiego urazu na powierzchni paznokcia mogą pojawić się bruzdy, może on odrastać zdeformowany lub w skrajnych przypadkach jego wzrost zostanie zahamowany.

Jakie wyróżniamy najczęstsze objawy, które mogą sugerować, że doszło do uszkodzenia macierzy paznokcia?

  • Paznokieć odrasta bardzo wolno (zdrowe tempo wzrostu paznokci to około 1 mm tygodniowo).
  • Może być pokryty bruzdami (poziomymi lub pionowymi).
  • Może pojawić się soleonychia - zmiany w wyglądzie płytki paznokcia na kciuku.
  • Paznokieć odrasta zdeformowany.
  • Często mogą pojawić się dolegliwości bólowe i tkliwość płytki.
  • Niekiedy pod górnym wałem i paznokciem zauważalny jest krwiak, a w zaawansowanych stadiach dochodzi do sączenia się ropy.

Onycholiza paznokci - przyczyny i objawy płytki odklejonej od łożyska

Onycholiza to stan, w którym płytka przedwcześnie i w nieregularny sposób odkleja się od łożyska. Do tego urazu najczęściej dochodzi na skutek naderwania paznokcia. Na onycholizę bardziej narażone są osłabione płytki, a więc te po niewłaściwie usuniętej stylizacji czy narażone na częsty kontakt z detergentami. Onycholiza paznokci może mieć również charakter przewlekły i związek z chorobami ogólnoustrojowymi oraz dermatologicznymi.

Warto zauważyć, że onycholizie paznokci rzadko towarzyszą dolegliwości bólowe. Płytka na pierwszy rzut oka wygląda na zdrową, twardą i mocną. Z bliska łatwo można jednak zauważyć, że pojawiły się na niej jaśniejsze przestrzenie, które świadczą o tym, że paznokieć odkleił się od łożyska. Jeśli dostrzeżemy, że wolny brzeg powiększa się w kierunku skórek i przywiera nieregularną linię, to zwykle zjawisko to świadczy właśnie o onycholizie.

Onycholiza i uszkodzona macierz paznokcia - co robić?

Co zrobić, jeśli doszło do odklejenia się płytki od łożyska lub mechanicznego uszkodzenia macierzy paznokcia? Przede wszystkim należy udać się do specjalisty, który oceni rodzaj urazu - dermatologa, chirurga lub podologa - i zaleci odpowiednie leczenie.

W przypadku niewielkiej onycholizy paznokci wystarcza zwykle leczenie miejscowe i stosowanie kropel czy też płynów o działaniu bakteriobójczym. Szczególnie ważne jest, by tę powstałą przestrzeń zachowywać w szczególnej czystości. Trzeba pamiętać więc o częstym myciu rąk mydłem antybakteryjnym oraz o stosowaniu co najmniej raz dziennie płynów dezynfekujących.

Płytkę należy bacznie obserwować, czy nie wdało się przypadkiem zakażenie bakteryjne i grzybicze, ponieważ będzie to wymagało stosowania chociażby antybiotykoterapii.

A z jaką terapią należy się liczyć, gdy doszło do uszkodzenia macierzy paznokcia - frezarką, patyczkiem czy na skutek mechanicznego urazu? To kwestia indywidualna - wszystko zależy od tego, jak bardzo macierz została naruszona. O tym, jaki rodzaj leczenia zastosować, zawsze decyduje lekarz.

Co możesz zrobić jako stylistka, jeśli okazało się, że do Twojego salonu zgłosiła się klientka z onycholizą lub uszkodzoną macierzą paznokcia? Trzeba pamiętać, że prawidłowo założona i usunięta hybryda czy żele nie niszczą płytki, ale pod warstwą produktów trudno będzie obserwować procesy regeneracyjne. Osoby, u których doszło do uszkodzenia macierzy lub onycholizy, powinny obciąć paznokcie na krótko - dzięki temu zabiegowi trudniej będzie je dodatkowo naruszyć.

Jak chronić się przed onycholizą i uszkodzeniem macierzy paznokcia?

Trudno jest uniknąć sytuacji losowych, na których skutek może dojść do urazów mechanicznych. Uszkodzenia paznokci zdarzają się wyjątkowo często - zarówno w obrębie dłoni, jak i stóp. Mimo wszystko można zadbać o pewne działania profilaktyczne i zminimalizować ryzyko wystąpienia onycholizy paznokci czy też uszkodzenia macierzy.

Jeśli jesteś stylistką, uświadamiaj swoje klientki, jak ważne jest robienie manicure i pedicure przez wykwalifikowane osoby. Każda stylizacja wykonana w salonie powinna być nie tylko estetyczna, lecz przede wszystkim bezwpieczna. Warto podkreślić to kolejny raz - na złą kondycję paznokci mają wpływ niewłaściwie przeprowadzane zabiegi kosmetyczne. Manicure kombinowany czy zdejmowanie masy frezarką nie wyrządza żadnych szkód wtedy, jeśli robi to profesjonalistka.

Aby uniknąć onycholizy, uszkodzenia macierzy paznokci i innych urazów:

  • manicure i pedicure wykonuj wyłącznie u wykwalifikowanych stylistek;
  • zadbaj o odpowiednią pielęgnację paznokci oraz skórek wokół nich (suche skórki nawilżaj między innymi Shea Elixirami z keratyną);
  • zakładaj rękawiczki ochronne podczas pracy z detergentami;
  • dbaj o dietę bogatą w minerały i witaminy;
  • noś wygodne obuwie, które nie uciska palców i paznokci.

Jeśli już jednak dojdzie do urazu, nigdy nie lecz go na własną rękę. Szybka reakcja, wdrożenie odpowiedniej terapii i stosowanie zaleceń specjalisty sprawi, że Twoje paznokcie odrosną zdrowe.

Opublikowano:

12.07.2022

Zaktualizowano:

06.11.2023